Progesterone là gì Vai trò của Progesterone với nữ giới?
Bài viết có ích: 6423 lượt bình chọn
Progesterone là một trong những loại hormone quan trọng ở nữ giới trong việc ổn định kinh nguyệt và duy trì thai kỳ. Vì thế nồng độ Progesterone bị rối loạn có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe của chị em, thậm chí là an toàn và sự phát triển của thai nhi.
Hormone progesterone là gì ?
Progesterone là một loại hormone nội sinh chỉ có ở những chị em đã có kinh nguyệt và chủ yếu được sản xuất bởi buồng trứng ở nửa sau chu kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra nó cũng được sản xuất bởi nhau thai (trong giai đoạn mang thai) và tuyến thượng thận.
Tại mỗi thời điểm của chu kỳ kinh nguyệt, cơ thể nữ giới sẽ tiết ra lượng hormone Progesterone phù hợp với hoạt động của tử cung, buồng trứng và các cơ quan khác của hệ sinh sản.
Bên cạnh đó, Progesterone còn thuộc nhóm các hormone Steroid, được gọi là progestogen. Progestogen là chất chuyển hóa trung gian để sản xuất steroid nội sinh khác, bao gồm các hormone giới tính và các steroid tự nhiên.
Đặc biệt, Proegesterone còn đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động của não như một neurosteroid.
Cấu tạo của Progestorone khá phức tạp, gồm các nhóm chức như ceton, nhóm chức năng oxi hóa và nhánh methyl gắn trên 2 vòng hydrocarbon liền kề.
>>>>>>>> Cấu tạo bộ phận sinh dục nữ
Vai trò của Progesterone đối với sức khỏe nữ giới
Progesterone có vai trò quan trọng đối với sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản nói riêng. Chúng ta có thể thấy vai trò của Progesterone dưới 3 khía cạnh sau.
Vai trò của Progesterone với chu kỳ kinh nguyệt
Progesterone cùng với Estrogen là hai hormone sinh dục nữ thực hiện chức năng điều hòa chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ. Chu kỳ kinh nguyệt ở nữ thông thường kéo dài từ 28-32 ngày, tùy vào từng cơ địa mỗi người, thậm chí có trường hợp kéo dài đến 35 ngày.
Ở mỗi giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt, nồng độ Progesterone được tiết ra cũng sẽ khác nhau. Cụ thể:
Ở giai đoạn nang noãn, là giai đoạn trước khi trứng rụng, nồng độ Progesterone sẽ thấp, chỉ khoảng 0,2 – 1,5ng/ml. Khi nồng độ hormone LH đạt đỉnh, hiện tượng rụng trứng sẽ xảy ra, các tế bào hoàng thể – tuyến nội tiết đảm nhận vai trò sản xuất hormone, bao gồm Progesterone bị vỡ. Sau đó, tín hiệu tăng sản xuất Progesterone sẽ được gửi đi để đáp ứng với LH.
Ở giai đoạn hoàng thể, sau khi trứng rụng thì nồng độ Progesterone sẽ tăng rất nhanh. Nhất là thời điểm trước ngày hành 7 ngày, nồng độ Progesterone đạt đỉnh.
Lúc này, nếu trứng không được thụ tinh, nồng độ Progesterone sẽ giảm dần đến ngưỡng sẽ không thể duy trì lớp niêm mạc tử cung khiến chúng vỡ ra và tạo thành kinh nguyệt.
Nếu trứng được thụ tinh, thể vàng sẽ duy trì giữ cho nồng độ Progesterone ở mức cao giúp làm dày thêm lớp niêm mạc tử cung, kích thích các tuyến tiết ra chất dinh dưỡng để nuôi trứng, duy trì thai kỳ.
Vai trò của Progesterone với thai kỳ
Khi trứng thụ tinh thành công sẽ di chuyển vào trong buồng tử cung để làm tổ. Trước và trong quá trình này, Progesterone cũng sẽ kích thích niêm mạc tử cung phát triển dày hơn, đảm bảo điều kiện tốt nhất để làm tổ.
Sau khi nhau thai hình thảnh cũng sẽ tiết ra Progesterone để duy trì nồng độ Progesterone ở mức cao giúp ngăn ngừa co thắt tử cung, thai nhi làm tổ an toàn và tránh tính trạng đẻ non.
Ngoài ra, Progesterone cũng tham gia vào quá trình tạo nút nhầy tử cung góp phần làm tử cung luôn đóng kín, ngăn ngừa hoàn toàn với tác nhân gây bệnh từ bên ngoài có thể xâm nhập. Từ đó bảo vệ thai nhi phát triển bình thường.
Hơn nữa, thông qua việc tăng huyết động mạch và glycogen trong niêm mạc tử cung, Progesterone giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh, đảm bảo đủ dinh dưỡng.
Vai trò của Progesterone sau sinh
Trong giai đoạn thai kỳ, progesterone cũng hỗ trợ cho sự phát triển của các tuyến vú. Sự sụt giảm nồng độ progesterone sau sinh là một trong những yếu tố kích thích sản xuất sữa. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quan trọng, đầy đủ nhất giúp trẻ phát triển khỏe mạnh trong những tháng năm đầu tiên của cuộc đời.
Hiện tượng thiếu hụt Progesterone
Thiếu hụt progesterone là gì?
Thiếu hụt Progesterone là tình trạng nồng độ Progesterone trong cơ thể quá thấp, xảy ra bởi nhiều nguyên nhân như di truyền, chế độ sinh hoạt, …. Progesterone đóng vai trò quan trọng với cơ thể nữ giới vì vậy mà khi hormone này bị thiếu hụt có thể gây ra nhiều ảnh hưởng.
Với phụ nữ
Với phụ nữ, sự thiếu hụt hay mất cân bằng Progesterone sẽ gây nên tình trạng rối loạn kinh nguyệt. Rối loạn kinh nguyệt không hoàn toàn là do Progesterone. Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt còn có thể là do thiếu hụt Estrogen hoặc hai hormone này không phối hợp ăn ý tốt với nhau.
Ngoài ra, thiếu hụt Progesterone khiến niêm mạc tử cung trở nên mỏng hơn, khiến cho quá trình làm tổ trở nên khó khăn hơn. Từ đó tăng nguy cơ vô sinh- hiếm muộn.
Hơn nữa, bên cạnh kinh nguyệt không đều, chị em phụ nữ khi bị thiếu hụt Progesterone có một vài triệu chứng khác như đau đầu, đau nửa đầu, thay đổi tâm trạng, giảm ham muốn tình dục, …
>>>>>>> Dấu hiệu mang thai
Với phụ nữ mang thai
Progesterone là một trong những hormone gây nên triệu chứng khó chịu, ốm nghén ở phụ nữa mang thai 3 tháng đầu, khiến chị em mệt mỏi. Tuy nhiên, đây lại là homrone vô cùng quan trọng trong suốt thai kỳ, giúp duy trì lớp niêm mạc tử cung, bảo vệ thai nhi phát triển khỏe mạnh.
Nếu thai phụ thiết hụt Progesterone có thể khiến lớp niêm mạc tử cung bong tróc một phần, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Thậm chí, Progesterone bị thiếu hụt ở bà bầu trong 3 tháng đầu còn làm gia tăng nguy cơ tình trạng mang thai ngoài tử cung, sảy thai, thai lưu, sinh non …
Những bà bầu từng có tiền sử sảy thai do thiết hụt Progesterone trong 3 tháng đầu thì cần phải được theo dõi và bổ sung Progestgerone ở những lần mang thai tiếp theo nhằm tránh biến chứng có thể xảy ra.
Với phụ nữ sau sinh
Progesterone đóng vai trò kích thích tuyến vú sản xuất sữa. Hơn nữa, nuôi con bằng sữa mẹ trong những tháng đầu tiên luôn được chuyên gia y tế khuyến khích nhằm giúp bé phát triển khỏe mạnh.
Vì vậy, thiếu hụt Progesterone trong giai đoạn này cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của tuyến vú, hạn chế nguồn cung cấp sữa cho bé.
Làm gì khi bị thiếu hụt Progesterone
Nếu bạn bị có nồng độ Progesterone thấp nhưng lại không có ý định mang thai thdi không cần quá lo lắng. Còn nếu bạn mong muốn có con thì cần tìm liệu pháp thay thế. Liệu pháp này có tác dụng làm tăng nồng độ progesterone và làm dày niêm mạc tử cung. Từ đó tăng cơ hội mang thai và đem đến một thai kỳ khỏe mạnh.
Ngoài ra, liệu pháp thay thế hormone còn có thể áp dụng cho chị em phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt và chảy máu vùng kín bất thường. Đối với trường hợp điều trị các triệu chứng nghiêm trọng của thời kỳ mãn kinh, liệu pháp này thường kết hợp cả estrogen và progesterone. Bởi nếu chỉ dùng estrogen mà không đi kèm progesterone sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung.
Một số liệu pháp giúp tăng nồng độ Progesterone trong cơ thể nữ giới có thể kể đến như:
- Sử dụng kem bôi hoặc gel
- Thuốc uống
- Thuốc đặt
Những loại thuốc này chống chỉ định với các trường hợp sau:
- Ung thư vú
- Ung thư nội mạc tử cung;
- Bệnh gan
- Cục máu đông
- Đột quỵ
Lưu ý: Việc sử dụng các liệu pháp thay thế hormone có thể gây ra một số tác dụng phụ như chóng mặt, buồn nôn, nóng bừng. Do vậy, trước khi sử dụng liệu pháp này bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, chỉ định liệu pháp phù hợp. Hơn nữa, trong quá trình điều trị, bạn cũng cần phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ về cách dùng, thời gian sử dụng, liều lượng nhằm đảm bảo hiệu quả, tránh biến chứng.
Ngoài việc sử dụng các liệu pháp thay thế, chị em cũng có thể áp dụng cách tăng progesterone tự nhiên bằng cách:
- Bổ sung thức ăn giàu Progesterone như đậu, bông cải xanh, quả bí ngô, rau chân vịt
- Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, B, E
- Ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều Kẽm, Magie
- Kiểm soát căng thẳng
- Ưu tiên thực phẩm Organic
- Duy trì trọng lượng cơ thể
- Tập luyện thể thao với cường độ vừa phải
Hiện tượng tăng Progesterone
Nồng độ progesterone cao thường tăng cao khi trứng rụng hoặc mang thai. Khi mang thai nồng độ Progesterone đạt ngưỡng cao tự nhiên, có thể gấp 10 lần so với không mang thai.
Mức độ cao của progesterone có thể liên quan đến tình trạng tăng sản thượng thận bẩm sinh (CAH). Tuy nhiên, mức độ cao là hệ quả của chứ không phải là nguyên nhân của tình trạng này.
Tuy nhiên, mức progesterone tăng cao có liên quan đến việc tăng nguy cơ phát triển ung thư vú, u nang buồng trứng.
Nam giới có Progesterone không?
Progesterone được biết đến nhiều hơn là một hormone sinh dục ở nữ giới. Tuy nhiên nam giới cũng cần có progesterone để sản xuất testosterone ở tuyến thượng thận và tinh hoàn, góp phần giúp tinh trùng có thể phát triển tốt. Nồng độ progesterone ở nam giới tương tự nữ giới trong giai đoạn nang trứng đang chuẩn bị giải phóng trứng. Và nồng độ Progesterone ở nam giới sẽ giảm dần khi già đi.
Nam giới thiếu hụt Progesterone sẽ có một số biểu hiện sau:
- Giảm ham muốn tình dục
- Rụng tóc
- Tăng cân
- Mệt mỏi
- Rối loạn cương dương
- Bất lực
- Mất xương
- Phiền muộn
- Mất cơ bắp
Đặc biệt, nồng độ Progesterone ở nam giới thấp sẽ làm tăng nguy cơ bị những bệnh sau:
- Loãng xương
- Viêm khớp
- Tắc nghẽn cổ bàng quang
- Ung thư tuyến tiền liệt
Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về Progesteroen là gì, vai trò của Progesterone. Progesterone đều quan trọng với nam và nữ giới, đặc biệt là ảnh hưởng đén sức khỏe sinh sản của chị em khi. Do vậy, khi nhận thấy dấu hiệu nồng độ hormone Progesterone thấp và chị em đang mong muốn có con thì nên đi khám để bác sĩ để sớm xác định rõ tình trạng của mình và có biện pháp can thiệp kịp thời. Hơn nữa, trong giai đoạn thai kỳ chị em cũng cần lưu ý đến nồng độ hormone này để có thai kỳ khỏe mạnh.